Artikelen
Drie meesters van de achterdocht. Over de meesters van het wantrouwen, Marx, Nietzsche, Freud (2009)
Is het komisch of is het tragisch? Soms is het nog niet eens zo eenvoudig om daarover een beslissing te nemen. De slang bijt in zijn eigen staart en sterft. Voor de omstanders, die misschien niet van slangen houden, is dat onontkoombaar grappig. Maar hoe zou de slang er zelf over denken? De uitdrukking ‘Meesters […]
De lichtstad en de oliecrisis. Over de energiecrisis van 1973 (2009)
Sommige mensen zweren bij Londen in de kersttijd, anderen vinden het kerstfeest nergens zo prachtig als in New York, maar als je het mij vraagt is de mooiste stad om de kerstdagen door te brengen Parijs, de lichtstad. La ville lumière: stad van de Verlichting van Voltaire en van de feestverlichting in december. Nergens anders […]
Sociale cohesie in de klassieke sociologie. (2008)
Ik zal vanavond iets zeggen over sociale cohesie vanuit het gezichtspunt van de geschiedenis van de klassieke sociaal-wetenschappelijke theorieën. Echte sociologische theorievorming bestaat zo’n tweehonderd jaar. Daarvóór bestonden er wel allerlei sociale filosofieën over bij voorbeeld waarom sommige mensen tot de elite behoren en andere mensen het vuile werk moeten doen (sommigen zijn van binnen […]
Boek 2013
De lichtstad en de oliecrisis. Over de energiecrisis van 1973 (2009)
Sommige mensen zweren bij Londen in de kersttijd, anderen vinden het kerstfeest nergens zo prachtig als in New York, maar als je het mij vraagt is de mooiste stad om de kerstdagen door te brengen Parijs, de lichtstad. La ville lumière: stad van de Verlichting van Voltaire en van de feestverlichting in december. Nergens anders […]
De Enkhuizer Almanak. Over de onverwachte kleinschaligheid van een instituut. (2008)
Op 21 oktober 2008 was het weer zo ver. Ineens zag je ze liggen in alle boekwinkels: niet alleen bij Atheneum Nieuwscentrum of Selexyz, maar ook bij de Bruna’s en de AKO’s. De nieuwste editie van de Enkhuizer Almanak was verschenen. Van Den Helder tot Sluis, overal naast de kassa zag je weer die stapels […]
Mevrouw en meneer Zumpolle. Over seksuele voorlichting en pornografie. (2008)
Toen ik twaalf werd, gaven mijn ouders me met plechtige gezichten een klein boekje. Het heette Hoe groeien wij en het was geschreven door ‘dokter P. Peverelli’. Het staat nog steeds in mijn boekenkast. Ik las het op zondag 3 juli 1960 in één ruk uit en ik vond het niet erg interessant. Vlak voor […]
Sociologisch Mokum
Schande! Over het weggooien van masterscripties (2009)
De doctoraalscripties en masterscripties van de jaren zestig tot 1999 zijn allemaal weggegooid. Functionarissen van de Universiteit van Amsterdam hebben ze met droge ogen meegegeven aan de Amsterdamse Gemeentereiniging. Ik kwam daar eind september achter toen ik op zoek was naar een scriptie uit de jaren zeventig en ik ben nog steeds ontzet. Die scripties […]
De prachtige machine van Gutenberg, deel twee. Nieuwe gedachten over het e-book
Tien jaar geleden schreef ik voor Sociologisch Mokum (jaargang 2, nummer 3, april 1999) een stukje getiteld ‘De prachtige machine van Gutenberg’. Het onderwerp was: de toekomst van het boek in de internet-tijd. Ik had daar toen net een interessant artikel van Robert Darnton over gelezen. Ik citeer twee alinea’s uit dat stukje van toen: […]
‘I am an atheist’. Over persoonlijke dingen vertellen in het onderwijs. (2009)
In een werkgroep met Engelstalige studenten ging het over geloof en ongeloof. Sommige studenten vertelden dat ze diepgelovig waren, andere studenten noemden zichzelf agnost en de meeste aanwezigen meenden dat er wel iets moest zijn, maar wat, daar waren ze persoonlijk nog niet uit. Iemand vroeg me hoe ik over deze dingen dacht en ik […]
Sociologie Magazine
Mevrouw en meneer Zumpolle. Over seksuele voorlichting en pornografie. (2008)
Toen ik twaalf werd, gaven mijn ouders me met plechtige gezichten een klein boekje. Het heette Hoe groeien wij en het was geschreven door ‘dokter P. Peverelli’. Het staat nog steeds in mijn boekenkast. Ik las het op zondag 3 juli 1960 in één ruk uit en ik vond het niet erg interessant. Vlak voor […]
Brave New World. Over de vloek en de zegen van de kabelmaatschappijen (2008)
‘How beauteous mankind is! O, brave new world, that has such people in’t.’ Toen Shakepeare in The Tempest deze woorden in de mond van Miranda legde, wilde hij haar niet sarcastisch laten klinken. Miranda had nog nooit een jonge man gezien en de eerste de beste aantrekkelijke prins ontlokte haar deze vreugdekreet: als er op […]
Een venster op de wereld. Over het aperta finestra en frame analysis
In 1435 schreef de Italiaanse architect Alberti in het boek De pictura deze beroemd geworden zin: ‘Om te beginnen teken ik op het vlak dat ik wil gaan beschilderen een rechthoek van willekeurige grootte, die ik beschouw als een open venster (aperta finestra).’ Wie in Florence naar fresco’s kijkt die zijn geschilderd door mannen, die […]
Interviews
Niets gevonden
Uw zoekopdracht leverde helaas geen artikelen op
Lezingen
De kwaliteit van het academisch onderwijs in de sociologie aan de UvA (2011)
Het afgelopen jaar was ik voorzitter van de opleidingscommissie sociologie. Maar ik was ook lid van een groepje zogenaamde assessoren die moesten bepalen wie de Basiskwalificatie onderwijs kreeg. In die rol ben ik een beetje geschrokken van wat mijn collega’s aan ons, Ineke Teijmant en mij, vertelden over hun dagelijks leven. Heel veel mensen die […]
Inleiding tot de film The Experiment. Over het Stanford Prison onderzoek van Zimbardo (2011)
De film The Experiment is spannend en onderhoudend, een echte Hollywood-productie met beroemde Amerikaanse acteurs, zoals Adrien Brody, die speelde in The pianist en in King Kong en Forest Whitaker, die speelde in The Last King of Scotland. Ze kondigen de film aan als ‘A fast paced thriller that will keep you guessing.’ En dat […]
Discovering the Dutch. On the Dutch National Character (2011)
Welcome in the Netherlands. My name is Bart van Heerikhuizen and I teach sociology at the University of Amsterdam. I have been invited to tell you a few things about Dutch society. Well, let’s start with this beautiful church. The church is called De Duif – the pigeon, or better still: the Dove. This is […]
Boekbesprekingen
Niets gevonden
Uw zoekopdracht leverde helaas geen artikelen op
Film
Chicken Run
De film Chicken Run is in de pers zo unaniem jubelend besproken dat het me niet zou verbazen als hij binnenkort een Oscar krijgt. De makers hebben al twee Oscars ontvangen voor hun eerdere Wallace and Gromit films, dus ze zijn al bekend bij het comité dat gaat over de Academy Awards. Chicken Run is […]
Wat wij van Rambo kunnen leren. Sociale achtergronden van de fascinatie voor media-geweld.
In de maatschappijbeschouwing die teruggaat op het werk van Karl Marx en Max Weber en waarvan in onze tijd Norbert Elias een belangrijk vertegenwoordiger was, wordt geweldsuitoefening gezien als een buitengewoon belangrijk sociaal verschijnsel. Maar is geweld in onze samenleving werkelijk zo prominent aanwezig? Veel mensen maken in hun leven maar weinig geweld mee. Als […]
Jonestown (2013)
James Warren Jones was een vooruitstrevende Amerikaanse dominee. Vanaf 1964 was hij predikant en zijn felle antiracistische preken werden niet gewaardeerd. Jim Jones en zijn vrouw Marceline, die zelf wit waren, adopteerden twee kinderen met een gekleurde huid, en dat viel slecht in Indianapolis in de jaren zestig. Jones hield het er niet vol en […]